Additieven

Het veelzijdige gebruik van PVC berust op de gunstige eigenschappen van het polymeer. Door middel van het verwerkingsproces en de toevoeging van additieven kunnen PVC-materialen op maat worden gemaakt. Op die wijze ontstaat een groot aantal PVC-types met uiteenlopende eigenschappen. De mechanische eigenschappen van PVC kunnen via de gerichte toevoeging van weekmakers worden gevarieerd van zeer stijf tot zacht. PVC kan door toevoeging van allerhande kleurstoffen worden ingekleurd.

De belangrijkste additieven die bij de verwerking van PVC worden gebruikt, zijn:

• Stabilisatoren;
• Weekmakers;
• Kleurstoffen;
• Vulstoffen;
• Vlamvertragers;
• Andere additieven

1. Stabilisatoren

Wanneer kunststoffen worden blootgesteld aan hoge temperaturen, oxiderende chemicaliën of UV-licht, kan er afbraak en degradatie optreden. Stabilisatoren zorgen ervoor dat kunststoffen ook in die omstandigheden stabiel blijven. De keuze van stabilisator hangt af van de toepassing alsook de technische vereisten van het product, de wetgeving en de kostprijs. In het verleden waren de meest gebruikte primaire stabilisatoren verbindingen van lood en cadmium. Tegenwoordig bestaan de meeste stabilisatoren uit calcium-zink. Er worden ook organische stabilisatoren gebruikt in sommige toepassingen. Co-stabilisatoren zorgen voor een verdere verhoging van de stabiliteit van PVC. Stabilisatoren worden in het PVC opgesloten en komen vrijwel niet vrij onder normale omstandigheden, hetgeen een groot voordeel is bij recycling van PVC afval. Meer details zijn te vinden op http://www.stabilisers.eu/

2. Weekmakers

PVC is van nature een hard materiaal. Door toevoeging van weekmakers wordt het materiaal flexibel. Zo ontstaat zacht PVC dat een ruim toepassingsgebied kent zoals verpakkingen, kabels, tuinslangen, regenkleding etc… Daarnaast worden weekmakers ook gebruikt in niet-PVC toepassingen zoals verven, rubberproducten en sommige cosmetica. De meest gebruikte weekmakers in PVC zijn organische esters met een hoog kookpunt zoals ftataten, adipaten en organofosfaten. Veruit het meest gebruikt zijn DINP (di-isononylftalaat), DIDP (di-isodecylftalaat) en DEHP (diëthylhexylftalaat), vroeger bekend onder de naam DOP (dioctylftalaat). Meer details zijn te vinden op www.plasticisers.org

3. Kleurstoffen

Door toevoeging van kleurstoffen kan men kunststoffen verkrijgen in vrijwel alle kleuren. Veel traditionele kleurstoffen voor kunststoffen bevatten chroom en lood.. Sommige kleurstoffen zijn toxisch (vooral die met zware metalen) en daarom wordt het gebruik geregeld door nationale en internationale wet- en regelgeving. Bij normaal gebruik en onder normale omstandigheden komen zij niet vrij uit het PVC.

4. Vulstoffen

(Goedkope) vulstoffen worden gebruikt om de kostprijs te verlagen en bepaalde fysische eigenschappen aan te passen. De meest gebruikte vulstoffen zijn krijt, talk en dolomiet.

5. Vlamvertragers

PVC is van nature reeds slecht brandbaar. Aan zacht PVC worden vaak vlamvertragers toegevoegd omdat door de aanwezigheid van weekmakers de brandbaarheid weer toeneemt. Hoewel de weerstand tegen brand van PVC over het algemeen groter is dan die van andere kunststoffen, kan de toevoeging van bepaalde vlamvertragers zoals metaaloxiden deze weerstand nog verder verhogen. De toevoeging van deze metaaloxiden kan leiden tot het vrijkomen van meer of andere toxische gassen bij een brand. Dit moet echter afgewogen worden tegen de verhoogde weerstand tegen brand en langere ontsnappingstijd.

6. Andere additieven

Afhankelijk van het toepassingsgebied kunnen nog andere hulpstoffen in geringe hoeveelheid worden toegevoegd zoals:

• glijmiddelen, voor het gemakkelijker verwerken van PVC;
• blaasmiddelen, voor het vervaardigen van geschuimde PVC-lagen;
• fungiciden, voor de bescherming van vooral zacht PVC tegen de aantasting door micro-organismen;
• antistatica, ter vermindering van statische elektriciteit.

Zo kan door de juiste toevoegingen het gewenste eindproduct verkregen worden.